საქართველო ჰააგის კონვენციას 2006 წლის 26 აგვისტოს შეუერთდა და 2007 წლის მაისიდან აპოსტილის გამოყენება დაიწყო. ეს ნიშნავს, რომ 2007 წლის მაისამდე გაცემული დოკუმენტები არ ექვემდებარება აპოსტილირებას და მათი განახლებაა საჭირო.
კონვენციის ძალაში შესვლა საქართველოსთვის და სხვა ქვეყნებისთვის სხვადასხვა დროს მოხდა. მაგალითად, გერმანიისთვის ეს თარიღია 2010 წლის 3 თებერვალი, ხოლო საბერძნეთისთვის – 2015 წლის 17 დეკემბერი. ეს ნიშნავს, რომ ამ თარიღებამდე საქართველოში აპოსტილირებული დოკუმენტები შესაბამის ქვეყნებში არ აღიარება.
აფხაზეთიდან და სამხრეთ ოსეთიდან დოკუმენტები კონვენციის მოქმედების ქვეშ არ მოდის.
აპოსტილის გაფორმება საქართველოში
აპოსტილი საქართველოში დოკუმენტებზე დგება მათი თარგმანის მიუხედავად. ის შეიძლება შესრულდეს ბეჭდით ან შტამპით თვითწებებად ქაღალდის ნაწარმზე დამცავი ელემენტებით.
აპოსტილის ტექსტი ქართულად და მისი თარგმანი რუსულად მოიცავს ინფორმაციას ქვეყნის (საქართველო), ხელმომწერის, მისი თანამდებობის, ბეჭდის, გაცემის ადგილისა და თარიღის, აგრეთვე აპოსტილის ნომრისა და ხელმოწერის შესახებ.
აპოსტილი გამოიყენება კომპანიების დამფუძნებელი დოკუმენტებისთვის, კომერციული რეესტრიდან ამონაწერებისთვის და სხვა ოფიციალური ქაღალდებისთვის.
აპოსტილის აუცილებლობა
აპოსტილი აუცილებელია ხელმოწერებისა და ბეჭდების ნამდვილობის დასადასტურებლად, რაც გამოწვეულია ოფიციალური პირების ხშირი ცვლილებით და მათი მრავალი ხელმოწერით. ეს ამარტივებს უცხოური ორგანოების მუშაობას დოკუმენტების მიღებისას და ამცირებს მათი დამუშავების დროს.
საქართველოში აპოსტილი არ შეიძლება მიღებულ იქნეს საკონსულოებში, ეს გამომდინარეობს ჰააგის კონვენციის დებულებებიდან.
ელექტრონული აპოსტილი საქართველოში
2020 წლიდან საქართველოში ელექტრონული აპოსტილი (E-apostille) დაწესდა, რომელიც საშუალებას იძლევა 100-მდე სახის დოკუმენტის ონლაინ შემოწმება. ეს მოსახერხებელი გზაა დოკუმენტების დასადასტურებლად, როგორიცაა დაბადების მოწმობები, სამედიცინო დასკვნები და სხვა. ელექტრონული აპოსტილი ინტეგრირებულია ეროვნულ ელექტრონული მომსახურების სისტემაში და ხელმისაწვდომია შემოწმებისთვის საქართველოს სახელმწიფო სერვისების ოფიციალურ ვებგვერდზე.
სად მიიღოთ (დაადასტუროთ) აპოსტილი საქართველოში
დანიშნული კომპეტენტური ორგანოები (შესაბამისად https://www.hcch.net/):
- იურიდიული პირის საჯარო სამართლის პირი „სახელმწიფო მომსახურების განვითარების სააგენტო“ (სმგსა) საქართველოს იუსტიციის სამინისტრო.
სმგსა პასუხისმგებელია ყველა დოკუმენტის აპოსტილით დამოწმებაზე, თუ სხვა კომპეტენტური ორგანოები ამას არ აკეთებენ.
- იურიდიული პირის საჯარო სამართლის პირი განათლების ხარისხის ამაღლების ეროვნული ცენტრი საქართველოს განათლების, მეცნიერების, კულტურისა და სპორტის სამინისტრო.
რაც შეეხება განათლების დოკუმენტებს (უნივერსიტეტის დიპლომები, საშუალო განათლების ატესტატები და ა.შ.), საქართველოს განათლებისა და მეცნიერების მინისტრისა და იუსტიციის მინისტრის 2016 წლის 10 აგვისტოს № 93/ნ – № 170 ერთობლივი ბრძანების შესაბამისად. „დოკუმენტების აპოსტილით/ლეგალიზაციით დამოწმებისთვის საჭირო ინფორმაციის მოთხოვნისა და მიღების წესების დამტკიცების შესახებ, რომლებიც გაიცა საქართველოს განათლებისა და მეცნიერების სამინისტროსა და სამინისტროს სისტემის ორგანოების მიერ, აგრეთვე განათლების დაწესებულებების მიერ მათი უფლებამოსილების ფარგლებში“, დოკუმენტები სმგსაში წარმოდგენილია დაინტერესებული პირის მიერ, და დოკუმენტები სმგსას მიერ ელექტრონული მართვის სისტემის მეშვეობით გადაეცემა საქართველოს განათლების, მეცნიერების, კულტურისა და სპორტის სამინისტროს განათლების ხარისხის ამაღლების ეროვნული ცენტრის იურიდიულ პირს საჯარო სამართლის პირს ექსპერტიზისთვის, რომელიც იღებს დადებით და/ან უარყოფით გადაწყვეტილებას დოკუმენტების აპოსტილით დამოწმების შესახებ.
- იურიდიული პირის საჯარო სამართლის პირი საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს სერვისის სააგენტო ავტორიზებულია აპოსტილით დაუდასტუროს დოკუმენტები, რომლებიც დამუშავებულია/გაცემულია საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს სერვისის სააგენტოს მიერ.